بر اساس اطلاع سازمان حقوق بشر هانا؛ شرایط زندان مرکزی ارومیه از لحاظ رعایت حقوق زندانی، بی امکاناتی محیط بهداشتی و رفتار نا مناسب با زندانیان بسیار بحرانی می‌باشد. پیشتر نیز سازمان حقوق بشر هانا در چندین گزارش دیگر بە وضعیت غیر انسانی این زندان کە یکی از بدنام ترین زندانهای ایران است اشارە کردە بود.
بر اساس این اطلاعات وضعیت بهداشتی این زندان بە صورتی است کە حمام و سرویس‌های بهداشتی داخل کوپه‌هایی بسیار کوچک و تنگ قرار دارند و ظرف‌های غذا در داخل این سرویس بهداشتی‌ها شسته میشود همچنن تهویە نامناسب و نبود هرگونە سیستم خنک کنندە بخصوص در فصل گرما موجب شیوع بیماری های مختلفی در میان زندانیان شدە است همچنین انتقال بیماران بە بهداری بە ندرت انجام می شود و با نبود امکانات پزشکی و درمانی مواجە هستند.
فشار های امنیتی در بند زندانیان سیاسی به نحوی است کە چندین لایه ایزوله شده است بالای هر تخت دوربین مداربستە نصب شدە است و در حالت های استثنایی انتقال زندانی بیمار بە بیمارستان علیرغم عدم وجود الزامات صریح قانونی صرفا با دستبند و پابند انجام میشود.
بنابر اظهارات منابع مطلع هانا؛ فساد گسترده و سوءاستفاده از موقعیت شغلی در زندان ارومیه صرفاً محدود بە زندانیان نبودە بلکە شامل خانوادە زندانیان نیز می شود کە در موارد متعددی مسئولین زندان همسران زندانیان را مورد آزار جنسی قرار دادە و بە آنها پیشنهاد رابطە نامشروع دادە میشود کە رئیس زندان “پیمان خانزاده” معاونین زندان کریم‌زاده و آذریون” و قاضی ناظر بر زندان “امیر جوان” مستقیما در این فساد و نقض گسترده حقوق زندانیان برخورد خشونت آمیز و غیرانسانی گارد ویژە با زندانیان کە با بی “رحمی آنها را مورد ضرب و شتم قرار دادە مشارکت دارند.
قاچاق مواد مخدر توسط مأموران بازرسی بە داخل زندان کە یکی از آنها بە نام “شیرزاد” مأمور بازرسی قفل اول طی روزهای گذشته در حال انتقال ۳۰۰ گرم مواد مخدر (شیشه) بە داخل زندان توسط نیروهای ویژه اعزامی از مرکز که بە صورت سرزده وارد زندان شده بودند، بازداشت شده است این قاچاقچیان قیمت هر گرم مواد مخدر شیشه در زندان را ۶ میلیون تومان و هر گوشی همراه بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان خرید و فروش می کنند.
سازمان حقوق بشرهانا ضمن ابراز نگرانی شدید از وضعیت غیر انسانی خواستار بازرسی بین‌المللی مستقل از وضعیت این زندان و بخصوص بررسی بند زندانیان سیاسی است.