گزارش ماهانه هانا از وضعیت حقوق بشر در کردستان آوریل ۲۰۲۵

آمار و اطلاعات مندرج در این گزارش، بواسطه تحقیق میدانی از قربانیان، خانواده‌های آنان و مستندات موجود گردآوری شده و متعاقبا از طریق منابع مستقل، راستی آزمایی گردیده‌اند. بنابراین گزارش صرفاً شامل مواردی است که هانا توانسته با قطعیت از صحت اطلاعات، مبادرت به انتشار آنها بکند.
بر اساس اطلاعات جمع آوری شده، عمده نقض حقوق بشر در‌حوزه حقوق مدنی و‌سیاسی بویژه در حوزه آزادی‌های اشخاص، منع بازداشت خودسرانه و حق بر حیات صورت پذیرفته است.

در خصوص بازداشت‌های خودسرانه، هانا ۲۴ مورد از بازداشت‌های خودسرانه شهروندان کُرد را در شهرهای مختلف کردستان توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی به ثبت رسانیده است. بنابر تحقیقات هانا، عمده این بازداشتها به‌صورت خودسرانه و بدون احضار یا دستور قضایی صورت گرفته‌اند. بیشتر بازداشت‌ها در ارتباط با اتهام همکاری با احزاب کُرد اپوزسیون، فعالیت‌های زیست محیطی، حقوق زنان و فعالیت‌های رسانه‌ای بوده است. از میان بازداشت شدگان، ۲ نفر زن و ۳ نفر ماموستا هستند.

در خصوص حق بر حیات و مجازات اعدام، دستکم ۸ شهروند کُرد در زندانهای مختلف ایران اعدام شده‌اند. از میان اشخاص اعدامی۳ نفر به اتهام قتل عمد، ۴ نفر به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر، و یک زندانی سیاسی به نام حمید حسین‌نژاد حیدرانلو به اتهام همکاری با یکی از احزاب کُرد اعدام شده است. شایان ذکر است اعدام حمید حسین‌نژاد از مصادیق اعدا‌م‌های فراقانونی می‌باشد. بر اساس مستندات موجود این زندانی اعدامی کرد از کمترین حقوق حداقلی یک متهم درمراحل رسیدگی به پرونده از جمله همراهی وکیل از ابتدای شروع تحقیقات برخوردار نبوده است. بنابر تحقیقات هانا پرونده وی بنابر خواست مقامات امنیتی و بر اساس اعترافات اجباری تنظیم و منجر به حکم اعدام شده است.

محاکم انقلاب در مجموع برای
۷ نفر، حکم ۱۱۵ ماه حبس صادر کرده‌اند که همه این محکومیت‌های اصداری به اجرا در آمده است.

ماه آوریل شاهد قتل‌های فراقانونی کولبران و کاسبکاران توسط نیروهای مرزبانی و امنیتی جمهوری اسلامی بوده است. بر این اساس دستکم ۶ کولبر و کاسبکار کشته یا زخمی شده‌اند. همچنین۳ نفر بر اثر حوادث طبیعی جان باخته‌اند و ۳ نفر با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی زخمی شده‌اند.
خودکشی:
دستکم ۹ نفر، همگی مرد، در پی فقر و بیکاری در شهرها و روستاهای مختلف کردستان دست به خودکشی زده‌اند. یکی از موارد خودکشی در زندان رخ داده است.

گزارش ماهانه هانا هچنین حاکی از تداوم خشونت‌های ناموسی و زن‌کشی در شهرهای مختلف است. طی ماه گذشته ۴ زن توسط مردان خانواده اعم از همسر، پدر یا برادر خود به دلایل خانوادگی و عمدتاً در چارچوب آنچه انگیزه‌های ناموسی خوانده شده به قتل رسیده‌اند.

حوادث ناشی کار‌ نیز که عمدتا ناشی از فقدان ایمنی و استانداردهای پذیرفته شده سازمان جهانی کار است، منجر به ‌مرگ دستکم ۳ کارگر در محیط کار شده است.

طی ماه آوریل همچنین دو نفر بر اثر انفجار مین جان باخته‌اند.

ارزیابی ماهانه هانا از وضعیت محاکم بخصوص در ارتباط با پرونده‌های سیاسی نشان می‌دهد که در سایه تحولات بین المللی و مذاکرات با جمهوری اسلامی، حقوق متهمین سیاسی بصورت فاحش‌تری توسط قضات دادگاه انقلاب و ماموران امنیتی نقض شده است.

سازمان حقوق بشر هانا
می ۲۰۲۵
ونکوور-کانادا

مقالات مرتبط

پر بیننده ترین ها