تاملی بر رای دیوان عالی بریتانیا در خصوص تعریف قانونی از «زن»
در تاریخ ۱۶ آوریل دیوان عالی بریتانیا بنابر شکایت مجموعهای از فعالان حقوق زنان در اسکاتلند( For Women Scotland) تعریف قانونی خود را از «زن» و این که چه کسی بلحاظ حقوقی زن محسوب میشود، ارائه نمود.
دیوان عالی به اتفاق آرا مقرر داشت که «صرفنظر از هر گونه تغییر جنسیت یا برخورداری از گواهی شناسایی جنسیت شخصی زن به شمار میآید که بر مبنای زیست شناختی در بدو تولد زن تعریف شده باشد».
بنابر تلقی قضایی دیوان افراد ترنس از شمول تعریف قانونی زن خارج هستند. بنابر این تعریف دیوان افراد ترنس را مشمول حمایتهای قانونی از زنان در قانون برابری ( Equality Act 2010) نمیداند.
تعریف صریح قضات دیوان که بالاترین مرجع قضایی بریتانیا است و آرا آن بنابر نظام حقوقی بریتانیا در زمره قانون است با واکنشهای متفاوتی در حوزه مباحث نظری «جنس و جنسیت» مواجه شده، چرا که دیوان صراحتا از تفاوت بنیادین مفاهیم «مرد»، «زن» و «جنس» صحبت میکند و زنان ترنس آنگونه که در ادبیات نظری وپزشکی متداول شده را مشمول تعریف حقوقی «زن» نمیداند.
از آثار حقوقی این رای این مسئله است که دیوان تاکیدی بر حفاظت از زنان در محیطهای تک جنسیتی میکند و افراد ترنس را بصورت قانونی از حضور در محیطهای اختاصی زنانه منع میکند.
مجموعهای از فعالان زن در بریتانیا این رای را یک پیروزی حقوقی در مسیر حمایت از مفهوم زیستی و تاریخی و حمایتهای اختصاصی «زن» میدانند.
در مقابل فعالان حقوق افراد ترنس این رای را موجبات نگرانی نسبت به عدم شناسایی هرچه بیشتر افراد ترنس و آزار و اذیت آنان میدانند.
شایان ذکر است ادبیات حقوقی و قضایی در ایران بدلیل نگرشهای لامتغییر به مفاهیم جنس و جنسیت با فقر زائد الوصفی نسبت به این مباحث پیچیده که ممکن است زندگی روزمره افراد را تحت تاثیر قرار دهد، مواجه است. در این راستا دفتر حقوقی هانا بر آن است با تولید محتوا و بررسی آخرین تحولات حقوقی و قضایی در سیستمهای حقوقی دنیا به سهم خود مسائل مذکور را مورد توجه ویژه قرار بدهد.