مرکز آمار سازمان حقوق بشر هانا گزارش ماهانه خود از وضعیت حقوق بشر در کردستان را منتشر می‌کند. آمار و اطلاعات مندرج در این گزارش، بواسطه تحقیق میدانی از قربانیان نقض حقوق بشر، خانواده‌های آنان و مستندات موجود و مطلعين گردآوری شده و متعاقبا از طریق منابع مستقل، راستی آزمایی گردیده‌اند. لذا این گزارش صرفاً دربردارنده مواردی است که هانا توانسته از صحت اطلاعات مندرج اطمینان حاصل کند.
بر اساس اطلاعات جمع آوری شده، عمده نقض حقوق بشر در‌حوزه حق بر حیات ، حقوق مدنی و‌سیاسی بویژه در حوزه آزادی‌های اشخاص، نقض حق کودکان و بازداشتهای خودسرانه صورت پذیرفته است.
بازداشتهای خودسرانە:
مرکز آمار هانا ٤١ مورد از بازداشتهای خودسرانه شهروندان کُرد را در شهرهای مختلف کردستان توسط نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی به ثبت رسانیده است. در این ماە میزان بازداشتها نسبت بە ماە گذشتە ٣٣% کاهش داشتە است.
بنابر تحقیقات هانا، عمده این بازداشتها به‌صورت خودسرانه و بدون احضار یا دستور قضایی صورت گرفته‌اند. بیشتر بازداشتها در ارتباط با اتهام همکاری با احزاب کُرد اپوزسیون، فعالیتهای مدنی و صنفی، فعالیتهای رسانه‌ای و اخیرا اتهام جاسوسی برای اسرائیل بوده است. در میان بازداشت شدگان ١٠ کودک و پنج زن حضور دارند. در این ماە ١٠ نفر از زندانیان مجموعا بە ٢٩٠ماە زندان محکوم شدند و جهت گذراندن حکم بە زندان منتقل شدند. در این ماە یک شهروند کرد هم بە اعدام محکوم شدە است.
حق بر حیات و مجازات اعدام:
در ماە سپتامبر ٢٠٢٥، دستکم ٣٢ شهروند کُرد در زندانهای مختلف ایران اعدام شده‌اند. از میان اشخاص اعدامی ١٧ نفر به اتهام جرایم مربوط به مواد مخدر و ١٥ نفر هم بە اتهام قتل عمد اعدام شدند. میزان اعدامها در این ماە نسبت بە ماە گذشتە ١٤% و نسبت بە سپتامبر سال گذشتە ٢٢٠% افزایش داشتە است.
در این ماە یک زندانی کورد بە نام امیر امیری اهل شهرستان صحنە از استان کرمانشاە بە طرز مشکوکی در زندان جانباخت.
کولبران:
بر اساس آمار هانا دستکم ٧ کولبر و کاسبکار کشته یا زخمی شده‌اند. از این تعداد ٣ کولبر با شلیک مستقیم نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در نوار مرزی غرب کشور کشتە و ٤ نفر هم باشلیک مستقیم نیروهای امنیتی زخمی شده‌اند. اسامی همە کشتە و زخمیها در مرکز آمار سازمان حقوق بشر هانا ثبت شدە و موجود است. تلفات کولبران ٤٠% نسبت بە ماە اوت افزایش داشتە است.
خودکشی:
آمار خودکشی (هانا صرفا بدلیل توجه به وضعیت بحرانی اقتصادی اجتماعی مبادرت به نشر آمار خودکشی نموده، بر این اساس خودکشی نوعی خشونت به شمار می‌آید.)
در این ماە دستکم ١٧ نفر، ٩ زن و ٦ مرد، و دو کودک زیر ١٨ سال در پی فقر و بیکاری و مشکلات خانوادگی در شهرها و روستاهای مختلف کردستان دست به خودکشی زده‌اند. آمار خودکشیها نسبت بە ماە گذشتە ١٢٨% افزایش یافتە است افزایش میزان خودکشیها بخصوص بعد از جنگ ۱۲ روزه اسرائیل و ایران که دارای آثار اقتصادی بشدت زیان باری بر معیشت شهروندان بوده از عمده دلایل افزایش خودکشیها بشمار می‌آید.
خشونت‌های خانگی:
در ماه سپتامبر، خشونت علیه زنان تداوم داشته و زنان از سوی مردان خانواده، مانند همسر یا پدر، مورد خشونت قرار گرفته‌اند. در نتیجه این خشونت‌ها
چهار زن، از جمله دو کودک ۹ و ۱۷ ساله، جان خود را از دست داده‌اد.
حقوق کارگران:
در ماە سپتامبر ١٠ تن از کارگران بر اثر حوادث ناشی از نا امنی در محیط کار جان خود را از دست دادند. در ماە سپتامبر میزان مرگ کارگران نسبت بە ماە اوت ٢٣٣% درصد افزایش داشتە است.
حقوق محیط زیست:
در ماه سپتامبر، بخش‌هایی از جنگل‌های کردستان دچار حریق شدند. فعالان محیط زیست، علیرغم نداشتن هیچ‌گونه امکانات مهار آتش، تلاش کردند تا این آتش‌سوزی‌ها را کنترل کنند. در جریان خاموش کردن یکی از این آتش‌سوزی‌ها در مریوان، یکی از فعالان محیط زیست به نام «ریبین گوران» مجروح شد و پس از یک هفته، به دلیل شدت جراحات، جان خود را از دست داد.
لازم به یادآوری است که در ماه ژوئیه ۲۰۲۵، شش فعال محیط زیست در جریان خاموش کردن آتش‌سوزی در کوه «آویَر» سنندج مجروح شدند که چهار نفر از آنها، به دلیل شدت جراحات، جان باختند.
سازمان حقوق بشر هانا با ابراز نگرانی عمیق، نسبت به تداوم اعدام‌های بی‌رویه در ایران هشدار می‌دهد. بر اساس داده‌های گردآوری‌شده، شمار اعدامها در ماه سپتامبر سال جاری با افزایشی سرسام‌آور معادل ٢٢٠ درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته روبه‌رو بوده است.
همچنین، این سازمان موارد متعدد نقض حقوق کودکان، بازداشتهای خودسرانه و نگهداری آنان در زندان را به شدت محکوم می‌کند. این اقدامات آشکارا مصداق نقض بنیادین اصول حقوق بشر به شمار می‌رود.
سازمان حقوق بشر هانا ضمن تأکید بر ضرورت پایان فوری این روندها، از نهادهای بین‌المللی و جامعه جهانی می‌خواهد که با اتخاذ اقدامات مؤثر، مانع از تداوم نقض سیستماتیک حقوق بشر در ایران شوند.
۱ اکتبر ٢٠٢٥
استفاده از این آمار با ذکر منبع بلامانع است.