منتشر شده توسط سازمان حقوق بشر هانا
تشدید سرکوب سیستماتیک در شهرهای کردستان متعاقب جنبش زن، زندگی، آزادی
بر اساس گزارش سالانه سازمان حقوق بشر هانا سرکوب سیستماتیک حقوق مدنی و سیاسی شهروندان کُرد در ایران در سال ۲۰۲۴ به شدت افزایش یافته است. جمهوری اسلامی تحت پوشش «نگرانی‌های امنیت ملی» همچنان به بازداشت‌های خودسرانه، اعدام، سرکوب فعالان و سرکوب اعتراضات مردمی در مناطق کردنشین ادامه داده است.
اعدام ۱۲۴ شهروند کرد در ۲۰۲۴؛ بیشترین آمار در یک دهه اخیر
طبق این گزارش، ایران در سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۱۲۴ شهروند کرد را اعدام کرده است؛ بسیاری از این احکام برای جرائمی صادر شده‌اند که در استانداردهای بین‌المللی جزو «جدی‌ترین جنایات» محسوب نمی‌شوند. سازمان حقوق بشر هانا تأکید می‌کند که این اعدام‌ها عمدتاً در چارچوب سرکوب سیاسی صورت گرفته است.
خشونت مرگبار علیه کولبران؛ ۴۱ کشته و ۲۱۶ زخمی در یک سال
در سال ۲۰۲۴، ۴۱ کولبر کرد با شلیک مستقیم نیروهای مرزبانی ایران جان باخته‌اند و ۲۱۶ نفر دیگر زخمی شده‌اند. بسیاری از این افراد به دلیل شدت جراحات دچار معلولیت دائمی شده‌اند. گزارش تأکید می‌کند که سرکوب کولبران نه‌تنها متوقف نشده بلکه شدت یافته است.
بازداشت‌های گسترده و اعمال سیستماتیک ناپدیدسازی قهری به عنوان ابزار ایجاد ترس علیه فعالان مدنی ؛ ۶۴۰ شهروند کرد طی سال گذشته بصورت خودسرانه توسط ماموران امنیتی ربوده شده‌اند.
بر اساس داده‌های سازمان حقوق بشر هانا، حداقل ۶۴۰ شهروند کرد در سال ۲۰۲۴ توسط نیروهای امنیتی ایران بازداشت شده و در بسیاری از موارد، محل نگهداری آن‌ها نامشخص مانده است. گزارش می‌گوید این بازداشت‌ها اغلب بدون هرگونه حکم قضایی و یا احضار قبلی انجام شده و خانواده‌ها تحت فشار قرار گرفته‌اند که از پیگیری وضعیت عزیزانشان خودداری کنند.
محاکمه‌های ناعادلانه، شکنجه زندانیان سیاسی خطر جدی اعدام برای تعدادی از زندانیان سیاسی کُرد
گزارش به موارد متعددی از محاکمه‌های ناعادلانه و شکنجه جسمانی و روانی بر علیه زندانیان کرد اشاره کرده است. در پرونده‌هایی مانند پخشان عزیزی و وریشه مرادی، این فعالان کرد به اتهاماتی سنگین، از جمله «بغی» (قیام علیه حکومت)، محکوم شده‌اند که ممکن است به اعدام آن‌ها منجر شود. سازمان حقوق بشر هانا تأکید می‌کند که این محاکمه‌ها به دور از استانداردهای بین‌المللی دادرسی عادلانه بوده و تحت فشارهای امنیتی انجام شده‌اند.
هانا همچنین قسمتی از گزارش خود را به آخرین تحولات قانون‌گذاری و آثار حقوق بشری آن احتصاص داده است. قانون جدید حجاب اجباری؛ تهدید زنان با احکام سنگین و حتی اعدام
بر اساس گزارش هانا، قانون جدید حجاب اجباری در ایران که در سال ۲۰۲۴ تصویب شد، محدودیت‌های شدیدتری علیه زنان ایجاد کرده و آن‌ها را در معرض مجازات‌هایی همچون زندان، شلاق و حتی اعدام قرار داده است. اجرای این قانون در مناطق کردنشین، به‌ویژه با توجه به سنت‌های فرهنگی متفاوت، تنش‌های بیشتری ایجاد کرده و منجر به افزایش سرکوب زنان کرد شده است.
مین‌های مرگبار در کردستان؛ ۱۰ قربانی در سال ۲۰۲۴
گزارش تأکید می‌کند که مین‌های زمینی همچنان جان غیرنظامیان را در کردستان ایران می‌گیرند. در سال ۲۰۲۴، ۵ نفر بر اثر انفجار مین کشته و ۵ نفر دیگر به‌شدت زخمی شدند. بسیاری از این مین‌ها بازمانده جنگ ایران و عراق هستند، اما گزارش‌هایی وجود دارد که سپاه پاسداران در سال‌های اخیر مین‌های جدیدی در مناطق مرزی کار گذاشته است.
تبعیض سیستماتیک در آموزش، اشتغال و خدمات اجتماعی
بر اساس این گزارش، کودکان کُرد همچنان از حق آموزش به زبان مادری خود محروم‌اند و با تبعیض‌های گسترده آموزشی مواجه هستند. نرخ بالای بیکاری، عدم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و فقر گسترده از دیگر چالش‌های اقتصادی و اجتماعی کردها در ایران است که دولت جمهوری اسلامی هیچ تلاشی برای رفع آن‌ها نکرده است.
جمع‌بندی: نقض گسترده حقوق بشر و درخواست برای اقدام بین‌المللی
سازمان حقوق بشر هانا با انتشار این گزارش از سازمان ملل، نهادهای بین‌المللی و کشورهای دموکراتیک خواسته است که جمهوری اسلامی را برای پایان دادن به سرکوب مردم کرد و پاسخگویی مقامات ایرانی در قبال این جنایات تحت فشار قرار دهند.