ترجمه: پویا مقصودی
- این ترجمه فارسی مقاله انگلیسی ذیل میباشد :
https://www.fairobserver.com/politics/an-unheard-plea-irans-supreme-court-turns-a-blind-eye-to-child-rape/
دیوان عالی ایران مردی را که متهم به تجاوز به یک دختر 7 ساله بود، به دلیل عدم دخول کامل، علیرغم اعتراف او و شواهد آزار جنسی، تبرئه کرد. قانون ایران تعریف محدودی از تجاوز جنسی ارائه میدهد و علیرغم توافقنامههای بینالمللی مانند کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد، به اندازه کافی از کودکان در برابر خشونت جنسی محافظت نمیکند. این پرونده منعکسکننده مسائل گستردهتر شکافهای فرهنگی و قانونی در رسیدگی به خشونت جنسی در ایران است.
در ادامه… اعضای دادگاه به اتفاق آرا، تصمیم «دادگاه کیفری درجه یک» استان کردستان را مبنی بر تبرئه متهم از تجاوز جنسی تأیید کردند. تحقیقات دادگاه بدوی، بر اساس شواهد پزشکی قانونی، به این نتیجه رسید که هیچ مدرکی دال بر دخول وجود ندارد، همانطور که پرده بکارت سالم نشان میدهد. اگرچه خراشهای جزئی روی لابیا وجود داشت، اما اینها برای اثبات تجاوز جنسی کافی تلقی نشدند. در نتیجه، دادگاه تشخیص داد که این عمل، طبق ماده 637 قانون مجازات اسلامی، عمل منافی عفت است، اما زنا نیست.
این زبان دقیقاً همان زبانی است که قضات دیوان عالی ایران (شعبه 4) در پروندهای مربوط به تجاوز جنسی ادعایی به یک کودک 7 ساله توسط مردی 71 ساله در مریوان، کردستان، ایران، در اکتبر 2019 به کار بردند. طبق قانون آیین دادرسی کیفری، تحقیقات در مورد چنین مسائل حساسی عموماً محرمانه انجام میشود و در نتیجه دسترسی عمومی به اطلاعات مربوطه را محدود میکند. از طریق شرایط تصادفی، در طول تحقیقات میدانیام در منطقه کردستان ایران، به مدارک دادگاه مربوط به این پرونده دسترسی پیدا کردم. پاراگرافهای زیر، تحلیل انتقادی از تصمیم دیوان عالی کشور مبنی بر تبرئه متهم از تجاوز جنسی در این پرونده ارائه میدهد.
این حادثه غمانگیز در یک روز سرنوشتساز رخ داد، زمانی که شهروندان نگران، یک مورد مشکوک به آزار جنسی کودکان را به مقامات محلی در مریوان گزارش دادند. دادستان با اقدام سریع، دستور بازداشت متهم را صادر کرد. در طول تحقیقات، متهم اعتراف کرد که کودک را با قصد انجام عمل جنسی برده است، اگرچه مدعی شد که دخولی صورت نگرفته است. در طول دادرسی، اظهارات متهم متناقض و ناسازگار بود، گاهی اوقات هرگونه تخلف را انکار میکرد و حادثه را به تماس تصادفی نسبت میداد. علیرغم اعتراف متهم و وجود شواهد بصری، «دادگاه کیفری درجه یک» استان کردستان او را از تجاوز جنسی تبرئه کرد و فقط به عمل منافی عفت محکوم کرد. این تصمیم خشم و اعتراض فعالان حقوق بشر و وکیل کودک را برانگیخت. قربانی خردسال که متأسفانه هر دو والدین خود را از دست داده بود، تحت مراقبت پدربزرگ سالخورده خود زندگی میکرد که از نظر مالی با مشکل مواجه بود. متهم، همسایه، از وضعیت آسیبپذیر کودک آگاه بود و با وسوسه او با خوراکیها در روز حادثه، از آن سوء استفاده کرد.
فرجامخواهی به دیوان عالی کشور
وکیل قربانی، تصمیم دادگاه کیفری کردستان را به دیوان عالی کشور فرجام خواهی کرد. علیرغم ارائه دفاعی جامع که شواهد قانعکنندهای در حمایت از ادعاهای تجاوز جنسی ارائه میکرد، دیوان عالی کشور در نهایت فرجامخواهی را رد کرد. دیوان عالی کشور نیز مانند دادگاه بدوی، اقدامات متهم را عمل منافی عفت دانست، نه تجاوز جنسی. استدلال دادگاه عمدتاً بر اساس عدم دخول کامل، همانطور که پرده بکارت سالم نشان میدهد، علیرغم وجود جراحات جزئی در لابیا بود. این سابقه، روندی غالب در حقوق کیفری ایران را منعکس میکند که اغلب اقدامات خشونت جنسی را که شامل دخول کامل نیستند، به عنوان تجاوز جنسی به رسمیت نمیشناسد. قابل توجه است که دیوان عالی کشور آسیبپذیریهای منحصربهفرد و حمایتهای قانونی اساسی ارائه شده به قربانیان خردسال را کاملاً نادیده گرفت و از در نظر گرفتن زمینه گستردهتر پرونده و پیامدهای بلندمدت بالقوه برای کودک غافل شد.
به طور کلی، در حقوق کیفری ایران که عمدتاً مبتنی بر فقه اسلامی است، تجاوز جنسی صراحتاً جرم انگاری نشده است. در عوض، قانون مجازات اسلامی بر جرم زنا متمرکز است که در ماده 221 به عنوان رابطه جنسی بین افراد مجرد که تصادفی نیست، تعریف شده است. طبق این تعریف، دخول عنصر کلیدی زنا است، به این معنی که اعمال خشونت جنسی که شامل دخول کامل نیستند، ممکن است تجاوز جنسی تلقی نشوند. علاوه بر این، این ماده دخول را به طور محدود به زمانی تعریف میکند که آلت تناسلی مرد، تا نقطه ختنه، وارد واژن یا مقعد زن شود.
در این پرونده، متهم جزئیات اعمال جنسی خود با قربانی، از جمله موارد متعدد مالیدن [آلت تناسلی] خود به بدن [واژن] قربانی را به صراحت شرح داد. علیرغم این اعتراف آشکار و شواهد پشتیبان از وکیل قربانی، دیوان عالی کشور نتوانست این اعمال را به عنوان تجاوز جنسی طبقهبندی کند. طبق اظهارات متهم و روایت وکیل، متهم بارها به این رفتار ادامه داده و باعث ترس و پریشانی شدید کودک شده است. با این حال، دادگاهها شدت این اعمال را به عنوان تجاوز جنسی در نظر نگرفتند.
این تعریف محدود از تجاوز جنسی، طیف گستردهای از جرایم جنسی، به ویژه جرایم مربوط به کودکان را از دسته تجاوز جنسی خارج میکند.
علیرغم اینکه ایران عضو کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد (UNCRC) است، در انجام تعهدات خود برای محافظت از کودکان و نوجوانان در برابر خشونت جنسی به اندازه کافی عمل نکرده است.
مواد 19 و 34 کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد به دولتها دستور میدهد تا اقداماتی را برای محافظت از کودکان در برابر همه اشکال خشونت، از جمله خشونت جنسی، انجام دهند و صراحتاً متعهد به محافظت از کودکان در برابر بهرهکشی و آزار جنسی شوند.
علیرغم این تعهدات بینالمللی و انتقادات گسترده از طرف مدافعان حقوق بشر و سازمانهای حقوق کودکان، قانون ایران در ارائه حمایت کافی از حقوق کودکان در برابر خشونت جنسی همچنان ناکافی است.