سازمان حقوق بشر هانا با نهایت نگرانی، موجی از نقضهای شدید حقوق بشر علیه زندانیان سیاسی در ایران را که پس از حمله نظامی به زندان اوین، به زندانهای دیگر مانند قرچک، تهران بزرگ و قزلحصار منتقل شدهاند، مستند کرده و بهشدت محکوم میکند.
در تاریخ دوم تیرماه ۱۴۰۴، در جریان حمله موشکی اسرائیل به بخشهایی از زندان اوین در تهران، از جمله سردر، ساختمان ملاقات و دادسرا، زیرساختهای اصلی زندان از کار افتاد و آب، برق، گاز و تلفنها قطع شد.
پیش از رسیدن آمبولانسها، نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی وارد محوطه شده و زندانیان را با تهدید اسلحه از هرگونه تحرک بازداشتند. زندانیانی که خانوادههایشان در بیرون زندان نگران و بیاطلاع بودند، روز بعد، در شرایطی تحقیرآمیز و بدون وسایل شخصی، به زندانهایی دیگر منتقل شدند.
گزارشهای موثق دریافتی از داخل کشور، حاکی از آن است که زندانیان – بهویژه زنان – ابتدا به سولههایی بدون امکانات اولیه در زندان قرچک منتقل شدند. سپس آنان را به قرنطینههای کوچک فاقد آب سالم، تهویه، و سرویس بهداشتی مناسب انتقال دادند.
زندانیان مرد نیز به زندان تهران بزرگ منتقل شدند، جایی که به گفته خانوادهها و شاهدان عینی، وضعیت بهداشتی «فاجعهبار»، آب شور، وجود سوسک و ساس، و تراکم جمعیتی شدید (بیش از ظرفیت زندان) بر زندگی روزمره سایه افکنده است.
در برخی موارد، زندانیان بیمار، سالمند یا دارای شرایط خاص از جمله ابوالفضل قدیانی (۸۰ ساله) در چنین وضعیتی نگهداری میشوند. در پی فشار شدید مأموران برای رعایت حجاب اجباری، انتقال برخی از مصدومان به بهداری با درگیری و تهدید مواجه شده است.
سازمان حقوق بشر هانا بر اساس گزارشهای جمعآوریشده، موارد زیر را مصداقهای بارز نقض حقوق بشر میداند:
- نقض اصل کرامت انسانی در نتیجه رفتار تحقیرآمیز و خشونتآمیز در زمان انتقال؛
- محرومیت از دارو، درمان و خدمات اولیه برخلاف تعهدات بینالمللی دولت ایران؛
- عدم دسترسی به تلفن و ملاقات و قطع کامل تماس با خانوادهها؛
- عدم تفکیک جرایم در محل نگهداری و نگهداری زندانیان سیاسی در کنار متهمان خطرناک؛
- نگهداری در شرایط غیربهداشتی، پر ازدحام و آسیبزا، ناقض قواعد نلسون ماندلا و ماده ۱۰ میثاق حقوق مدنی و سیاسی.
لذا سازمان حقوق بشر هانا از جامعه جهانی، نهادهای حقوق بشری، و بهویژه:
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل
گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران
کمیته صلیب سرخ بینالمللی
عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر
درخواست میکند که:
با اعزام هیأتهای حقیقتیاب مستقل،ارائه گزارش رسمی به شورای حقوق بشر سازمان ملل،و ایجاد فشار دیپلماتیک بر جمهوری اسلامی ایران،
از تکرار این نقضهای سیستماتیک جلوگیری کرده و سلامت و کرامت زندانیان سیاسی در ایران را تضمین کنند.